روانشناسی
کمال الدین یارعلی؛ طیبه تجری؛ مریم صفری
چکیده
هدف: آموزش عالی از طریق تدریس کارآفرینانه می‌تواند برای خود مزیت رقابتی ایجاد نماید. بنابراین، هدف این مطالعه طراحی الگوی تدریس کارآفرینانه در آموزش عالی ایران بود.روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف و شیوه اجرا به‌ترتیب کاربردی و توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه پژوهش حاضر شامل شش گروه راه‌انداز کسب‌وکار و تأسیس شرکت‌های دانش‌بنیان، ...
بیشتر
هدف: آموزش عالی از طریق تدریس کارآفرینانه می‌تواند برای خود مزیت رقابتی ایجاد نماید. بنابراین، هدف این مطالعه طراحی الگوی تدریس کارآفرینانه در آموزش عالی ایران بود.روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف و شیوه اجرا به‌ترتیب کاربردی و توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه پژوهش حاضر شامل شش گروه راه‌انداز کسب‌وکار و تأسیس شرکت‌های دانش‌بنیان، همکاری با نهادهای واسطه‌ای کارآفرینانه، آموزش و تدریس کارآفرینی، تألیف مقاله، کتاب و راهنمایی یا مشاوره پایان‌نامه و رساله در زمینه کارآفرینی، متخصص برنامه‌ریزی درسی و مدیران آموزش عالی در دانشگاه‌های ایران در سال تحصیلی 400-1399 بودند. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 322 نفر تعیین که این تعداد با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر پرسشنامه محقق‌ساخته تدریس کارآفرینانه در آموزش عالی ایران با 214 گویه بود که روایی صوری و محتوایی آن با نظر خبرگان تایید و پایایی آن با روش‌های ترکیبی و آلفای کرونباخ بالاتر از 70/0 به‌دست آمد. داده‌های این مطالعه با روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS و Lisrel تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌های مطالعه حاضر حاکی از آن بود که تدریس کارآفرینانه در آموزش عالی ایران 214 مفهوم در 13 مولفه و 6 مقوله داشت. مقوله شرایط علّی شامل مولفه‌های لزوم رویارویی با تحولات و ضرورت ایجاد توانمندی‌ها (33 مفهوم)، مقوله شرایط زمینه‌ای شامل مولفه محیط یا متغیرهای داخلی (36 مفهوم)، مقوله شرایط مداخله‌گر شامل مولفه‌های اساتید اثربخش، حمایت و پشتیبانی دانشگاهی و موانع محیطی (28 مفهوم)، مقوله محوری شامل مولفه تدریس کارآفرینانه (39 مفهوم)، مقوله راهبردها شامل مولفه‌های ارتقای توانمندی اساتید، به‌کارگیری روش‌های نوین، تعامل و محیط یادگیری غنی (53 مفهوم) و مقوله پیامدها شامل مولفه‌های تغییر ارزش‌ها در آموزش عالی و پویایی اقتصادی جامعه (25 مفهوم) بود؛ به‌طوری که بار عاملی همه مولفه‌ها بالاتر از 50/0، میانگین واریانس استخراج‌شده همه آنها بالاتر از 60/0 و پایایی کرونباخ و ترکیبی همه آنها بالاتر از 70/0 بود. همچنین، الگوی تدریس کارآفرینانه در آموزش عالی ایران برازش مناسبی داشت و در این الگو، مقوله شرایط علّی بر مقوله محوری، مقوله‌های شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر و محوری بر مقوله راهبردها و مقوله راهبردها بر مقوله پیامدها اثر مستقیم و معنادار داشت (001/0P<).بحث و نتیجه‌گیری: الگوی طراحی‌شده در پژوهش حاضر درباره تدریس کارآفرینانه در آموزش عالی ایران می‌تواند توسط متخصصان و برنامه‌ریزان درسی مورد استفاده قرار گیرد و آنان بر اساس نتایج این مطالعه اقدام به تدریس کارآفرینانه در آموزش عالی کنند.
روانشناسی
کمال الدین یارعلی؛ طیبه تجری؛ مریم صفری
چکیده
هدف: توجه به تدریس کارآفرینانه در عناصر برنامه‌درسی اهمیت زیادی دارد و بر همین اساس، هدف این مطالعه، واکاوی عناصر برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی ایران بود.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه این مطالعه همه خبرگان و متخصصان کشور شامل شش گروه راه‌انداز کسب‌وکار و تأسیس ...
بیشتر
هدف: توجه به تدریس کارآفرینانه در عناصر برنامه‌درسی اهمیت زیادی دارد و بر همین اساس، هدف این مطالعه، واکاوی عناصر برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی ایران بود.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه این مطالعه همه خبرگان و متخصصان کشور شامل شش گروه راه‌انداز کسب‌وکار و تأسیس شرکت‌های دانش‌بنیان، همکاری با نهادهای واسطه‌ای کارآفرینانه، آموزش و تدریس کارآفرینی، تألیف مقاله، کتاب و راهنمایی یا مشاوره پایان‌نامه و رساله در زمینه کارآفرینی، متخصص برنامه‌ریزی درسی و مدیران آموزش عالی در دانشگاه‌های ایران در سال تحصیلی 400-1399 بودند. نمونه‌ها طبق اصل اشباع نظری و با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند که تعداد آنها 25 نفر بود. ابزار پژوهش حاضر مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود که روایی و پایایی آن مورد بررسی و تایید قرار گرفت. داده‌ها با روش کدگذاری مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد در نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که عناصر برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی ایران 216 مفهوم در 47 مولفه و 6 مقوله داشت. مقوله شرایط علّی شامل 8 مولفه و33 مفهوم، مقوله شرایط زمینه‌ای شامل 8 مولفه و 36 مفهوم، مقوله شرایط مداخله‌گر شامل 9 مولفه و 28 مفهوم، مقوله محوری شامل 5 مولفه و 39 مفهوم، مقوله راهبردها شامل 12 مولفه و 54 مفهوم و مقوله پیامدها شامل 5 مولفه و 26 مفهوم بود.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این مطالعه، متخصصان و برنامه‌ریزان درسی می‌توانند گام موثری در جهت بهبود برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی بردارند.
علوم اجتماعی
نرگس ابوطالبی؛ سعید صفاریان همدانی؛ مریم تقوایی یزدی؛ طیبه تجری
چکیده
هدف: داشتن رویکرد آینده‌پژوهی در طراحی برنامه‌درسی می‌تواند برای آموزش عالی مزیت رقابتی ایجاد نماید. در نتیجه، پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل برنامه‌درسی محیط کار با رویکرد آینده‌پژوهی در نظام آموزش عالی ایران انجام شد.روش‌شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی- پیمایشی بود. جامعه پژوهش حاضر همه مدیران، اساتید ...
بیشتر
هدف: داشتن رویکرد آینده‌پژوهی در طراحی برنامه‌درسی می‌تواند برای آموزش عالی مزیت رقابتی ایجاد نماید. در نتیجه، پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل برنامه‌درسی محیط کار با رویکرد آینده‌پژوهی در نظام آموزش عالی ایران انجام شد.روش‌شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی- پیمایشی بود. جامعه پژوهش حاضر همه مدیران، اساتید و کارشناسان رشته‌های مدیریت آموزش عالی، مدیریت آموزشی، مدیریت دانش، برنامه‌ریزی درسی و آینده‌پژوهی دانشگاه فرهنگیان استان مازندران به تعداد 452 نفر بودند که با روش نمونه‌گیری تمام‌شماری انتخاب شدند. داده‌ها با پرسشنامه محقق‌ساخته برنامه‌درسی محیط کار با رویکرد آینده‌پژوهی در نظام آموزش عالی گردآوری که روایی و پایایی آن مناسب ارزیابی شد و با روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS و Smart PLS تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که مدل برنامه‌درسی محیط کار با رویکرد آینده‌پژوهی در نظام آموزش عالی ایران دارای 42 شاخص و 22 مولفه در 6 مقوله بود. مقوله شرایط علّی شامل مولفه‌های لزوم توجه به عوامل محیطی، لزوم توجه به عوامل سازمانی، لزوم توجه به عوامل فردی، لزوم توجه به عوامل اجتماعی و فرهنگی و لزوم توجه به تغییرات فناورانه، مقوله پدیده اصلی شامل مولفه برنامه‌درسی محیط کار با رویکرد آینده‌پژوهی، مقوله شرایط زمینه‌ای شامل مولفه‌های تناسب برنامه‌درسی با اهداف و ویژگی‌های محیطی، سازمانی و فردی، فرآیند ارزشیابی صحیح، ایجاد سازمان یادگیرنده، گسترش شمول برنامه‌درسی کاری و انضباط سازمانی، مقوله شرایط مداخله‌گر شامل مولفه‌های سیاست‌گذاری‌ها، فهم ناقص از مفهوم برنامه‌ریزی محیط کار و فناوری آموزشی، مقوله راهبردها شامل مولفه‌های کاربست آموزش مجازی در تدوین برنامه‌ریزی درسی محیط کار، محیط‌شناسی و احصاء نیازهای آینده‌نگرانه در تدوین برنامه‌ریزی درسی محیط کار، ایجاد انعطاف در برنامه‌ها و سفارشی‌سازی برنامه‌درسی محیط کار، تدوین سازوکار یادگیری مشارکتی با تاکید بر تمرکززدایی و تقویت فرهنگ سازمانی و سازگاری میان سطوح گوناگون هویتی و مقوله پیامدها شامل مولفه‌های توسعه شایستگی‌های کارکنان، تحقق اثربخشی آموزشی و تحقق رضایت‌مندی آموزشی بودند. بار عاملی همه مقوله‌ها و مولفه‌ها بالاتر از 70/0، میانگین واریانس استخراج‌شده همه آنها بالاتر از 50/0 و پایایی ترکیبی همه آنها بالاتر از 70/0 به‌دست آمد. علاوه بر آن، مدل برنامه‌درسی محیط کار با رویکرد آینده‌پژوهی در نظام آموزش عالی ایران برازش مناسبی داشت و در این مدل شرایط علّی بر برنامه‌درسی محیط کار با رویکرد آینده‌پژوهی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر و برنامه‌درسی محیط کار با رویکرد آینده‌پژوهی بر راهبردها و راهبردها بر پیامدها و هر یک از مقوله‌ها بر مولفه‌های خود اثر مستقیم و معنادار داشتند (05/0P<).نتیجه‌گیری: با توجه به مدل برنامه‌درسی محیط کار با رویکرد آینده‌پژوهی در نظام آموزش عالی ایران، برنامه‌ریزی بر اساس آن جهت بهبود وضعیت برنامه‌درسی ضروری است.
